Różne poglądy rodziców w kwestii leczenia dziecka

Mamy różne poglądy na temat szczepień przeciwko COVID-19. Jeszcze więcej kontrowersji rodzi szczepienie dzieci. Na tym tle powstają rodzinne konflikty. Ty chcesz szczepić, a mąż nie. To nie jedyny przykład odmiennych poglądów rodziców w kwestii leczenia dzieci.

Mamy różne przekonania, wierzenia i obawy. Jeden z rodziców dostrzega konieczność leczenia psychiatrycznego dziecka, gdy drugi krzyczy – daj spokój, nic mu nie jest! Wspomniana wyżej kwestia szczepień… nie tylko przeciwko COVID. I przykład najtrudniejszy, lecz niestety prawdziwy – gdy jeden z rodziców, ze względu na wiarę, nie wyraża zgody na transfuzję krwi.

Co zrobić gdy ojciec nie zgadza się na leczenie?

Czy rodzic, któremu zależy na leczeniu dziecka, pozostaje przy tym bezradny? Co zrobić gdy jeden z rodziców nie zgadza się czynności medyczne wobec dziecka?

Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Każde z nich jest uprawnione i zobowiązane do podejmowania decyzji w sprawach dziecka, jednak w istotnych sprawach dziecka decyzje powinni oni podejmować wspólnie. (A w niektórych sprawach sąd o zdanie zapyta nawet samo dziecko). Trudno określić jakie sprawy dziecka należy uznać za istotne, jednak orzecznictwo sądowe wskazuje, że leczenie dziecka jest sprawą istotną.

Czy lekarz może wymagać zgody drugiego rodzica?

W praktyce lekarze nie wymagają zgody pisemnej dla leczenia czy zabiegów. Jeżeli jednak uznają dany zabieg lub procedurę za stwarzające podwyższone ryzyko – bywa, że wymagana jest zgoda pisemna, jednakże najczęściej wystarczająca jest zgoda jednego z rodziców. Lekarz bowiem samodzielnie ustala ryzyko danego świadczenia medycznego tym samym stwierdzając, czy dana kwestia stanowi istotną sprawę dziecka czy nie. Ponadto uznaje się, iż jeśli jeden z rodziców przyszedł z dzieckiem do lekarza, to drugi wyraził na to zgodę. Lekarz nie ma obowiązku poszukiwania drugiego  rodziców i dopytywania się go, czy także zgadza się na czynności medyczne.

Sytuacja komplikuje się, gdy pojawia się drugi rodzic, który wyraża kategoryczny sprzeciw w stosunku do planowanego leczenia i informuje o tym lekarza czy placówkę medyczną. Zgodnie ze stanowiskiem rzecznika praw pacjenta lekarz nie powinien zignorować braku zgody i samodzielnie wybierać któregoś ze stanowisk, ze względu na wyżej cytowane przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Kiedy konieczne jest uzyskanie zgody sądu na leczenie dziecka?

Co zrobić zatem gdy rodzic odmawia wyrażenia zgody tym samym blokując leczenie dziecka? Wystąpić do sądu opiekuńczego o wyrażanie zgody na konkretny zabieg, procedurę czy leczenie.

Należy jednak pamiętać, iż jeśli sytuacja jest nagła, zagraża życiu dziecka lub może skutkować uszkodzeniem ciała czy rozstrojem zdrowia, ustawa o zawodach lekarza i dentysty umożliwia lekarzowi podjęcie leczenia czy nawet przeprowadzenie operacji bez zgody rodziców i sądu opiekuńczego.